STRESZCZENIE

Wprowadzenie. Odpowiedni sposób żywienia i stan odżywienia kobiet w okresie ciąży ma kluczowe znaczenie dla zdrowia matki i prawidłowego rozwoju płodu. Ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na określone składniki odżywcze, u kobiet ciężarnych istnieje większe ryzyko niedoborów pokarmowych. Paradoksalnie problem ten może dotyczyć również kobiet z nadmiarem masy ciała. 

Cel. Celem badania była ocena spożycia energii i składników odżywczych w grupie kobiet ciężarnych z prawidłową i nadmierną masa ciała, w odniesieniu do norm żywienia.

Materiał i metody. Do badania włączono 90 kobiet w 3 trymestrze ciąży. Uzyskane dane antropometryczne wykorzystano do wyliczenia przed ciążowego wskaźnika masy ciała (BMI). Wartości wskaźnika BMI w przedziale 18.5-24.9 kg/m2 zaklasyfikowano jako prawidłowe (n=47), a BMI ≥25,0 kg/m2 jako zwiększone – kobiety z nadmiarem masy ciała (n=43). Oceny sposobu żywienia dokonano na podstawie 3-dniowego bieżącego notowania spożywanych posiłków i potraw. Ze względu na niejednorodność wariancji, do porównania grup wykorzystano nieparametryczny test U-Manna Whitneya, za poziom istotności statystycznej przyjęto p<0.05.

Wyniki. Wartość energetyczna oraz zawartość białek, tłuszczów i węglowodanów była znacząco wyższa w grupie kobiet z nadmiarem masy ciała (p<0.05). Ryzyko niewystarczającego spożycia witaminy D zaobserwowano u 79.5% kobiet z prawidłową masą ciała i 41.3% kobiet z nadmiarem masy ciała.

Wnioski. Pomimo tego, że w całodziennych racjach pokarmowych w grupie kobiet z nadmiarem masy ciała spożycie energii i składników odżywczych było wyższe w porównaniu z kobietami o prawidłowym stanie odżywienia, u kobiet z obu grup występowało ryzyko niedoboru energii, jodu, potasu i witaminy D. Z tego powodu ocena sposobu żywienia kobiet ciężarnych powinna być integralnym elementem opieki położniczej.

ABSTRACT

Background. Adequate nutrition and nutritional status during pregnancy are essential for mother’s health and foetus development. Due to increased demands, pregnant women are vulnerable to inadequate nutritional status and paradoxically it may also affect overweight women.

Objective. The aim of the study was to evaluate energy and nutrients intake in the group of pregnant women in relation to nutritional standards and pre-pregnancy BMI.

Material and methods. The study included 90 women, during the third trimester of pregnancy, recruited from Warsaw antenatal classes. The anthropometric data gathered in the research were used to calculate BMI value before pregnancy. Pre-pregnancy BMI was categorised as: normal weight (BMI=18.5-24.9 kg/m2, n=47) and overweight (BMI ≥25.0 kg/m2, n=43). The assessment of women’s nutrition was based on 3-days dietary record. Due to heterogeneous variances, differences between groups were assessed using Mann Whitney U test, p<0.05 was considered as significant.

Results. The mean intake of energy, protein, fat and carbohydrates in the overweight women were significantly higher than in healthy weight women (p<0.05). Most of the healthy weight women did not reach EAR standard for vitamin D (79.5%), whereas in overweight group it was 41.3%.

Conclusions. Despite the fact that intakes of energy and all nutrients were higher in overweight women than in normal weight ones, we observed that women in both groups had risk of insufficient supply of energy, iodine, potassium and vitamin D. For this reason, accurate nutritional assessment should be an integral part of obstetric care.