ABSTRACT
Background. In order to improve the quality of nutrition in care and educational institutions, in year 2015 a restrictive law regulation was introduced. The following year this regulation was withdrawn, and a new legal policy has been introduced. However, data on the impact of these legislations on nutrition in kindergartens are lacking.
Objective. The aim of the study was to evaluate the compliance with mandatory nutrition recommendations in preschools.
Material and methods. The study included 706 institutions. Data were collected during the periods when two consecutive Regulation of the Minister of Health were in force (I - 01.09.2015 - 31.08. 2016 and II - 01.09.2016 to 30.05.2017). Data were obtained by face-to-face interviews with staff with a validated questionnaire. Parameters characterizing the quality of nutrition were analyzed with focus on compliance with legal regulations. 706 decade’s menus and 7060 daily inventory reports were analyzed to verify information on vegetables and fruit supply, frequency of frying and type of fat used, sweetening and salting practices. Statistical significances were determined in Statistica 13.1 with t-Student and Chi2 tests (p< 0.05).
Results. The preschools have implemented regulations concerning the supply of fresh fruit and vegetables (~93%), the amount of fried dish per week (~75%), and the use of suitable frying fat (~95%). About half of institutions managed to serve vegetables and/or fruits in every meal. Compliance with the regulations on sweetening and salting was unsatisfactory: about ¼ of institutions used banned sugar, and 46% regular salt.
Conclusions. Legislations influenced nutrition practices in preschools, but additional support is needed to bring all institutions into compliance with the current policies. The current law regulations are general, and allow a great flexibility in planning menus, which might has an adverse effect on menus quality. Therefore, nutrition education and more detailed mandatory nutrition standards for kindergartens are crucial.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. W celu poprawy jakości żywienia w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i edukacyjnych, w 2015 r. wprowadzono restrykcyjne rozporządzenie w tym zakresie. W kolejnym roku uchylono obowiązujące rozporządzenie poprzez wprowadzenie kolejnego. Brakuje jednak danych o wpływie tych regulacji na żywienie w przedszkolach.
Cel. Celem pracy była ocena zgodności parametrów jakości żywienia z obligatoryjnymi zaleceniami w przedszkolach.
Materiał i metody. Badaniem objęto 706 przedszkoli. Dane zbierano w okresie obowiązywania dwóch kolejnych rozporządzeń Ministra Zdrowia (I - 01.09.2015 - 31.08.2016 i II - 01.09.2016 do 30.05.2017). Dane uzyskano na podstawie bezpośredniego wywiadu z personelem przedszkoli za pomocą walidowanego kwestionariusza. Dla weryfikacji informacji przeanalizowano 706 dekadowych jadłospisów i 7060 dziennych raportów magazynowych pod kątem zawartości warzyw i owoców, częstotliwości serwowania potraw smażonych i rodzaju tłuszczu, słodzenia i solenia. Analizę statystyczną wykonano w Statistica 13.1 z wykorzystaniem testu t-Studenta oraz Chi2 (p < 0,05).
Wyniki. Przedszkola wprowadziły przepisy dotyczące podaży świeżych owoców i warzyw (~ 93%), liczby smażonych potraw na tydzień (~ 75%), a także stosowania odpowiedniego tłuszczu do smażenia (~ 95%). Około połowa przedszkoli serwowała warzywa i / lub owoce w każdym posiłku. Przestrzeganie regulacji dotyczącymi słodzenia i solenia było niezadowalające: około 1/4 instytucji stosowało niedozwolony cukier, a 46% sól kuchenną.
Wnioski. Wprowadzenie regulacji prawnych wpłynęło na praktyki żywieniowe w placówkach przedszkolnych, ale konieczne jest dodatkowe wsparcie, aby wszystkie ośrodki przestrzegały obowiązujących zasad. Obecne przepisy są bardzo ogólne i pozwalają na dużą elastyczność w planowaniu żywienia dzieci, co może powodować pogorszenie jakości żywienia w przedszkolach. Dlatego kluczowe znaczenie ma edukacja żywieniowa i obowiązkowe, bardziej szczegółowe zalecenia żywieniowe dla przedszkoli.