ABSTRACT
Background. Overweight and obesity are a problem negatively affecting human health. Besides the excess of energy from food, development of overweight can also result from food preferences, the frequency of meals and the speed of eating.
Objective. The aim of this study was to analyse the effect of eating habits and physical activity on the occurrence of overweight and obesity.
Material and method. The questionnaire survey concerning eating habits and physical activity was conducted among adults aged 20-59 (n=420) in Lublin province (Poland). The subjects were divided into two groups – normal (BMI 18.5-25 kg/m2, n=250) and overweight and obese (BMI≥25 kg/m2, n=170). One-way analysis of variance (ANOVA) and post-hoc Tukey’s test as well as chi-square independence test were applied. In addition, the relative risk of overweight for groups divided according to their habits was determined.
Results. The analysis of speed of eating was on the basis of subjective assessment of the subjects and as a relative speed of eating compared to family members and friends. In both methods of assessment, it has been shown that overweight and obesity facilitates fast food intake rate (p=0.0078 and p=0.0010, respectively) The relative risk of obesity and overweight increases almost twice (RR 1.79) when the number of meals consumed daily is between one and two compared to those having five meals a day. In addition, it has been shown that overweight facilitates low physical activity.
Conclusions. Slowly consumed meals, high physical activity and having more than two meals a day promotes maintaining a normal body weight.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Nadwaga i otyłość są problemem wpływającym negatywnie na zdrowie człowieka. Oprócz nadmiaru energii pochodzącej z pożywienia, rozwój nadwagi może wynikać również z preferencji żywieniowych, częstotliwości spożywania posiłków i szybkości jedzenia.
Cel. Celem badań była analiza wpływu nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej na występowanie nadwagi i otyłości.
Materiał i metoda. Ankieta dotycząca nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej została przeprowadzona wśród osób dorosłych w wieku 20–59 lat (n = 420) w województwie lubelskim. Badanych podzielono na dwie grupy – o prawidłowej masie ciała (BMI 18.5-25 kg/m2, n = 250) i z nadmierną masą ciała (BMI ≥25 kg/m2, n = 170). Zastosowano jednoczynnikową analizę wariancji (ANOVA) i test post-hoc Tukeya, a także test niezależności chi-kwadrat. Dodatkowo wyznaczono względne ryzyko wystąpienia nadwagi dla poszczególnych grup.
Wyniki. Analiza szybkości jedzenia była oparta na subiektywnej ocenie badanych oraz jako względna szybkość jedzenia w porównaniu z członkami rodziny i przyjaciół. W obu metodach oceny wykazano, że nadmiernej masie ciała sprzyja szybkie tempo spożywania posiłków (odpowiednio p = 0,0078 i p = 0,0010). Względne ryzyko otyłości i nadwagi wzrasta prawie dwukrotnie (RR 1,79), gdy liczba spożywanych posiłków wynosi od jednego do dwóch w porównaniu do tych osób, które spożywają pięć posiłków dziennie. Ponadto wykazano, że nadwadze sprzyja niska aktywność fizyczna.
Wnioski. Wolno spożywane posiłki, duża aktywność fizyczna i spożywanie więcej niż dwóch posiłków dziennie sprzyja, utrzymaniu prawidłowej masy ciała.