ABSTRACT
Background. One of the prerequisites to achieve high sports scores is to ensure the proper supply of nutrients. Both deficiency and excess of these components can cause malfunctions of bodies in athletes, which adversely affects their health and performance.
Objective. Comparison of the frequency of intake of groups of vegetables and fruits, being sources of vitamins and minerals, by marathon runners in periods before and after the long-distance run.
Material and Method. The frequency of fruit and vegetable consumption by marathoners was analyzed among women (n = 105) and men (n = 87) aged between 19 and 73 years, before and after running competition. The Block’s questionnaire was used to evaluate the consumption of groups of vegetables and fruits (leafy, root and cruciferous vegetables, as well as stone, berry and tropical fruits). Their consumption was assessed on a point scale.
Results. Sufficient vegetable and fruit intake was found in about 55% of the marathon runners. Diets of about 20% of the respondents were poor in fruits and vegetables. Higher fruit and vegetable intake was reported in both men and women after the marathon compared to the pre-run period.
Conclusion. Daily food rations of about 1/4 of the surveyed marathoners provided insufficient amounts of fruits and vegetables, and daily food rations of about 20% of the athletes were poor in these products. After the marathon, the consumption of vegetables and fruits improved in 15% of the surveyed women and in 10% of the men compared to the pre-marathon period.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Jednym z warunków osiągania wysokich wyników sportowych jest zapewnienie odpowiedniej podaży składników odżywczych. Zarówno niedobry, jak i nadmiary tych składników pokarmowych mogą powodować zaburzenia funkcjonowania organizmu sportowca, co niekorzystnie wpływa na zdrowie i osiągane wyniki sportowe.
Cel. Porównanie częstotliwości spożycia warzyw i owoców, stanowiących źródło witamin i składników mineralnych, przez maratończyków w okresach przed i po biegu długodystansowym.
Materiały i metody. Analizowano częstotliwość spożycia warzyw i owoców przez maratończyków: kobiety (n=105) i mężczyzn (n=87) w wieku od 19 do 73 lat w okresach przed i po biegu. Użyto kwestionariusza Block’a do oceny spożycia grup warzyw i owoców (warzyw liściastych, korzeniowych, krzyżowych, owoców pestkowych, jagodowych i tropikalnych). Oceniono spożycie tych produktów w skali punktowej.
Wyniki. Wystarczające spożycie warzyw i owoców stwierdzono u około 55% badanych maratończyków. Diety około 20% badanych osób były ubogie w warzywa i owoce. Wyższe spożycie warzyw i owoców wykazano zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn w okresie po maratonie w porównaniu do okresu przed biegiem.
Wnioski. W około 1/4 badanej grupy maratończyków stwierdzono niewystarczające spożycie warzyw i owoców w całodziennej racji pokarmowej, a całodzienne racje pokarmowe około 20% sportowców były ubogie w te produkty. Po maratonie stwierdzono poprawę spożycia warzyw i owoców u 15% badanych kobiet i 10% mężczyzn w porównaniu do okresu przed biegiem długodystansowym.