ABSTRACT
Background. Cardiovascular disease (CVD) is the leading cause of death worldwide and largely preventable through improving diet quality and other lifestyle factors. In recent years, dietary recommendations have shifted towards diets high in plant-based foods and low in animal-based foods for the prevention of chronic diseases.
Objective. This study aims to evaluate the relationship between seeds consumption, lipid profile and body mass index (BMI) in a group of 889 (313 female and 576 male) randomly selected patients hospitalized in the Nitra Cardio Center, Slovakia.
Material and Methods. The data necessary for the evaluation the relationship between seeds consumption, lipid profiles and BMI were obtained by a questionnaire method in closed-ended format. Data collection was carried out simultaneously with the anthropometric and biochemical examinations of the respondents ensured by the Nitra Cardio Center. The following parameters were assessed in the blood: total cholesterol (T-C), low-density cholesterol (LDL-C), high-density cholesterol (HDL-C), triglycerides (TG), and glucose (GLU). Comparisons between groups were made utilizing one-way analysis of variance (ANOVA) followed by Tukey's post hoc test.
Results. Respondents indicated pumpkin seeds as the most commonly consumed seeds (45.19% of women and 53.06% of men) and their preference did not cause changes in lipid profile. Women who consume seeds 1-2 times/month had significantly lower levels of T-C and LDL-C compared to women non-consuming seeds (P < 0.05). In men, we did not observed any changes in lipid profile. The lowest BMI in women was associated with flaxseed preference and in men with sunflower preference. Increasing frequency of seeds consumption of women and men did not cause changes in BMI.
Conclusions. Based on beneficial effects of seeds on cardiovascular risk factors, it seems that seeds consumption can be considered as a useful therapeutic approach for reducing lipid profile and body mass index.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Choroby układu krążenia (CVD) są główną przyczyną zgonów na całym świecie i można im w dużej mierze zapobiec poprzez poprawę jakości diety i innych czynników związanych ze stylem życia. W ostatnich latach zalecenia żywieniowe przesunęły się w kierunku diety bogatej w żywność pochodzenia roślinnego i ubogiej w żywność pochodzenia zwierzęcego w celu zapobiegania chorobom przewlekłym.
Cel. Niniejsze badanie ma na celu ocenę związku między spożyciem nasion, profilem lipidowym i BMI w grupie 889 (313 kobiet i 576 mężczyzn) losowo wybranych pacjentów hospitalizowanych w Nitra Cardio Center na Słowacji.
Materiał i metody. Dane niezbędne do oceny zależności między spożyciem nasion, profilami lipidowymi i BMI uzyskano metodą ankietową stosując pytania zamknięte. Zbieranie danych odbywało się równolegle z badaniami antropometrycznymi i biochemicznymi respondentów zapewnianymi przez Centrum Nitra Cardio. Oceniano we krwi stężenia następujących parametrów: cholesterol całkowity (T-C), cholesterol o niskiej gęstości (LDL-C), cholesterol o dużej gęstości (HDL-C), trójglicerydy (TG) i glukozę (GLU) we krwi. Porównania między grupami dokonano wykorzystując jednokierunkową analizę wariancji (ANOVA), a następnie test post hoc Tukeya.
Wyniki. Respondenci wskazali pestki dyni jako najczęściej spożywane nasiona (45,19% kobiet i 53,06% mężczyzn), a ich preferencje nie powodowały zmian w profilu lipidowym. Kobiety, które spożywały nasiona 1-2 razy w miesiącu, miały statystycznie znacznie niższy poziom T-C i LDL-C w porównaniu z kobietami nie spożywającymi nasion (P Wnioski. Opierając się na korzystnym wpływie nasion na czynniki ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, wydaje się, że spożycie nasion można uznać za przydatne podejście terapeutyczne do obniżania profilu lipidowego i wskaźnika masy ciała.