ABSTRACT
Background. Globalisation is the direct or indirect source and cause of many economic, social, political and cultural processes and phenomena. These processes also affect agribusiness and food production. One of the important developments in recent decades is the ever-increasing scale of food adulteration. Its consequence is a reduction in the level of food safety, both in its health and economic aspects. The latter is due to the presence of impaired, or even adulterated, food on the market, which exposes consumers to non-equivalent exchanges. Sectors particularly vulnerable to these illegal trade practices include meat and fish products.
Objective. The aim of the article is to identify the dominating methods/categories of food adulteration using the example of the Polish market for the food production sectors of meat and fish.
Material and methods. The research was conducted using data from the Agricultural and Food Quality Inspection (AFQI), the official food control institution responsible for quality and food adulteration controls in Poland. The study covered the period from 2010 to 2020.
Results. Research has shown an exceptionally significant level and diversity of methods of adulterating meat and fish products. These products are adulterate much more often than other food products. The conducted research has shown many methods and ways of adulterating both meat and fish products. It is worth emphasizing that the greater concentration of counterfeiting methods concerns meat products.
The study revealed an extremely significant variety of adulterating methods for meat and fish products, significantly beyond those typically cited in the literature.
Conclusions. The results of the research indicate the need to intensify official food controls on the Polish market. In particular, this should apply to the group of meat and fish products due to their high level of adulteration.
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Globalizacja jest bezpośrednim, bądź pośrednim źródłem i przyczyną wielu procesów oraz zjawisk gospodarczych, społecznych, politycznych i kulturowych. Procesy te dotykają także agrobiznesu oraz produkcji żywności. Jednym z ważnych w ostatnich dekadach zjawisk jest stale narastająca skala fałszerstw żywnościowych. Jego konsekwencją jest obniżenie poziomu bezpieczeństwa żywności, zarówno w aspekcie zdrowotnym, jak i ekonomicznym.
W tym drugim wynikającym z obecności na rynku żywności o obniżonej jakości, lub wręcz zafałszowanej, co naraża konsumentów na nie ekwiwalentność wymiany w trakcie czynionych zakupów. Sektory szczególnie narażone na te nielegalne praktyki handlowe obejmują produkty mięsne i rybne.
Cel. Celem artykułu jest identyfikacja dominujących metod/kategorii fałszowania żywności na przykładzie rynku polskiego w sektorach produktów mięsnych i rybnych.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono na podstawie danych Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (Agricultural and Food Quality Inspection - AFQI), instytucji urzędowej kontoli żywności odpowiadającej w Polscce za kontrole w zakresie jakości oraz zafałszowania żywności. Badaniami objęto okres 2010 – 2020.
Wyniki. Badania wykazały wyjątkowo znaczący poziom oraz zróżnicowanie metod fałszowania produktów mięsnych i rybnych. Produkty te są fałszowane znacznie częściej, niż inne artykyły spożywcze. Przeprowadzone badania wykazały wiele metod oraz sposobów fałszowania zarówno produktów mięsnych, jak i rybnych. Warto podkreślić, że większa koncentracja metod fałszowania dotyczy produktów mięsnych. Badania wykazały duże zróżnicowanie metod fałszowania produktów miesnych i rybnych na rynku polskim, znacznie wykraczające poza typowo stosowane metody podawane w literaturze.
Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na konieczność intensyfikacji urzędowych kontroli żywności na rynku polskim.
W szczególności powinno to odnosić się do grupy przetworów mięsnych i rybnych z uwagi ich wysoki poziom zafałszowania.