ABSTRACT
Background. The elderly are at greater risk of underweight and the associated risk of protein and energy malnutrition.
On the other hand, the lower energy requirement with an often too high intake from the diet leads to the development of overweight and obesity.
Objective. The aim of the study was to assess the prevalence of underweight, overweight and obesity, including abdominal obesity in Polish elderly.
Material and methods. The study included 300 men and 304 women aged 65 and over from all over the country. The nutritional status was assessed on the basis of anthropometric measurements: body height and weight as well as waist and hip circumferences. Based on BMI (Body Mass Index), the prevalence of underweight (<20.0), overweight (25.0-29.9) and obesity (≥30.0) was assessed. WHR (Waist-to-Hip Ratio) was used to assess abdominal obesity (≥1.0 in men and ≥0.85 in women). Waist circumference was also analysed with regard to increased risk of metabolic complications (≥94 cm in men and ≥80 cm in women).
Results. Underweight was found in 1.3% of men and 4.3% of women. 55.3% of men and 40.1% of women were overweight, 20.3% and 21.7% were obese, respectively. In the case of people with excess body weight, abdominal obesity was observed in 50% of men and 70.1% of women. Waist circumference indicating an increased risk of metabolic complications was found in 44.1% of men and 67.5% of women.
Conclusions. The prevalence of overweight and obesity in Polish elderly was high, especially in men. Overweight and obese people often had abdominal obesity. This type of obesity was more common in women. Elderly people, especially women, often have an increased risk of metabolic complications due to high fat accumulation in the abdomen. It was even found in elderly who were not overweight nor obese. Some elderly, mostly women, were underweight which increased the risk of protein and energy malnutrition.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Osoby starsze są bardziej narażone na występowanie niedoboru masy ciała i związane z tym ryzyko niedożywienia energetyczno-białkowego. Z kolei mniejsze zapotrzebowanie organizmu na energię przy często zbyt wysokim jej spożyciu z diety sprzyja rozwojowi nadwagi i otyłości.
Cel. Celem pracy była ocena częstości występowania niedoboru masy ciała oraz nadwagi i otyłości, w tym otyłości brzusznej, u osób starszych w Polsce.
Materiał i metody. Badaniem objęto 300 mężczyzn i 304 kobiety w wieku 65 lat i więcej z terenu całego kraju. Ocenę stanu odżywienia badanych przeprowadzono na podstawie pomiarów antropometrycznych: wysokości i masy ciała oraz obwodów talii i bioder. Na podstawie wskaźnika BMI oceniono występowanie niedoboru masy ciała (<20,0), nadwagi (25,0-29,9) i otyłości (≥30,0). Wskaźnik WHR służył do oceny otyłości brzusznej (≥1,0 u mężczyzn i ≥0,85 u kobiet).
Analizowano również obwód talii związany ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych (≥94 cm u mężczyzn i ≥80 cm u kobiet).
Wyniki. Niedobór masy ciała stwierdzono u 1,3% mężczyzn i 4,3% kobiet. Nadwagą odznaczało się 55,3% mężczyzn i 40,1% kobiet, a otyłością, odpowiednio 20,3% i 21,7%. W przypadku osób z nadmierną masą ciała u 50% mężczyzn i 70,1% kobiet występowała otyłość brzuszna. Obwód talii wskazujący na zwiększone ryzyko powikłań metabolicznych stwierdzono u 44,1% mężczyzn i 67,5% kobiet.
Wnioski. Wśród osób starszych w Polsce, zwłaszcza wśród mężczyzn, często występowała nadwaga lub otyłość. Osoby z nadmierną masą ciała często odznaczały się otyłością brzuszną. Ten typ otyłości częściej występował u kobiet.
U osób starszych, zwłaszcza kobiet, często występowało zwiększone ryzyko powikłań metabolicznych związane z nadmiernym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Dotyczyło to nawet osób starszych, u których nie występowała nadwaga ani otyłość.
Niektóre osoby starsze, szczególnie kobiety, odznaczały się niedoborem masy ciała, co zwiększało ryzyko niedożywienia energetyczno-białkowego.