STRESZCZENIE
W artykule omówiono powstawanie i działanie toksyczne trihalometanów (THM), związków należących do tzw. Disinfection By-Products (DBP), powstających w wyniku chlorowania wody w nieckach basenowych. Od niedawna w Polsce normuje się stężenie tych związków w wodzie basenowej. Stężenie THM w wodach w obiektach basenowych zależy od wielu czynników, głównie od sposobu dezynfekcji wody, w tym stężenia chloru oraz substancji organicznych (TOC). Poza tym na stopień narażenia pływaków na toksyczne działanie THM ma ich zawartość w powietrzu hali basenowych, intensywność pływania oraz czas przebywania na terenie pływalni. Ważna jest też temperatura wody i powietrza oraz ilość osób korzystających z basenu w danym czasie. W celu zmniejszenia ilości THM w wodzie basenowej stosuje się alternatywne środki dezynfekcji. Poza tym ważny jest sprawnie działający system wentylacji hali basenowej i odpowiedni sposób oczyszczania wody. Ponieważ THM są wytwarzane z udziałem substancji organicznych pod wpływem chlorowania, korzystający z basenów mogą wpłynąć na obniżenie poziomu THM, np. poprzez noszenie czepków oraz skorzystanie z prysznica przed wejściem do wody. Przeprowadzone w 2015 roku badania wykazały, że ilość THM w wodzie basenowej zależy od wielu czynników, w tym rodzaju basenu (kryty, odkryty), częstości wymian wody, rodzaju systemu jej oczyszczania, dawki chloru oraz zawartości TOC. W większości pobranych próbek stężenie THM przekraczało dopuszczalną normę (100 μg/L).
ABSTRACT
The article presents the formation and toxicity of trihalomethanes (THMs), substances belonging to Disinfection By-Products (DBP), formed as a result of pool water chlorination. Concentration of THMs in pool water has been standardised in Poland since recently. THMs concentration in pool water depends on multiple factors, mostly the method of water disinfection, including chlorine or organic substance (TOC) concentration. Apart from that, the level of exposure of swimmers to the toxic effect of THMs is affected by their content in the air of swimming pool halls, intensity of swimming as well as time of stay in the indoor swimming pool area. The water and air temperature as well as number of swimmers and time of their staying in pool have also significance influence on THMs concentration. In order to decrease the quantity of THMs in pool water, alternative disinfection agents are applied. Additionally, an efficiently operating pool ventilation system as well as proper water treatment method are also important. Because THMs are produced from organic material under the influence of the chlorination, the users can have an impact on decrease of the THMs concentration in pool water, for instance by taking a shower prior to entering the pool or by wearing a swim cap. The results of studies conducted in 2015 showed that the quantity of THMs in pool water depends on type of the pool (indoor, outdoor), water replacement frequency, water treatment system, chlorine dose and TOC content. In most collected samples, the THMs concentration exceeded the admissible norm (100 μg/L).