STRESZCZENIE
Celem pracy była charakterystyka wód butelkowanych dostępnych w sprzedaży w woj. śląskim, z uwzględnieniem zawartości najistotniejszych składników mineralnych. W modelu epidemiologicznego badania opisowego ocenie poddano 70 rodzajów dostępnych, krajowych wód butelkowanych (mineralnych, źródlanych, stołowych), sprzedawanych w opakowaniach szklanych i z PET. Na podstawie wartości deklarowanych przez producentów, w poszczególnych kategoriach wód analizowano całkowitą zawartość składników mineralnych oraz stężenie najistotniejszych kationów (sodowy, magnezowy, wapniowy, potasowy) i anionów (wodorowęglanowy, siarczanowy, chlorkowy, fluorkowy). Badaną grupę stanowiło 35 rodzajów wód mineralnych i 35 źródlanych. Wody stołowe były niedostępne w sprzedaży. Całkowita ilość składników mineralnych w wodach mineralnych wynosiła 1310,0 ± 814,8 mg/dm³, kationów 295,4 ± 181,2 mg/dm³ a anionów 968,1 ± 638,5 mg/dm³. Stężenia poszczególnych kationów wynosiły odpowiednio: Ca 178,7 ± 107,3 mg/dm³, Mg 54,3 ± 52,7 mg/dm³, Na 53,5 ± 67,4 mg/dm³ oraz K 8,9 ± 9,4 mg/dm³. Stężenia badanych anionów wynosiły kolejno: HCO3 930,5 ± 647,2 mg/dm³, SO4 25,9 ± 21,6 mg/dm³, Cl 11,5 ± 11,2 mg/dm³ oraz F 0,2 ± 0,27 mg/dm³. W odniesieniu do wód źródlanych, całkowita ilość składników mineralnych wynosiła 365,9 ± 150,8 mg/dm³, kationów 87,9 ± 37,6 mg/dm³, natomiast anionów 255,1 ± 111,9 mg/dm³. Stężenia poszczególnych kationów wynosiły odpowiednio: Ca 55,4 ± 19,7 mg/dm³, Mg 10,6 ± 6,9 mg/dm³, Na 20,6 ± 30,3 mg/dm³ oraz K 1,3 ± 1,7 mg/dm³. Stężenia ocenianych anionów wynosiły: HCO3 223,2 ± 105,8 mg/dm³, SO4 18,9 ± 19,1 mg/dm³, Cl 12,9 ± 16,5 mg/dm³ oraz F 0,11 ± 0,12 mg/dm³. Ilość dostępnych w sprzedaży butelkowanych wód mineralnych i źródlanych jest zbliżona. Wody mineralne zawierają średnio prawie czterokrotnie więcej składników mineralnych niż wody źródlane. Dostępne w sprzedaży wody mineralne charakteryzują się większym zróżnicowaniem zawartych w nich składników mineralnych niż wody źródlane. Zarówno wśród wód mineralnych jak i źródlanych, największa zmienność w grupie kationów dotyczy zawartości jonów sodu i potasu, a wśród anionów zawartości chlorków i fluorków.

ABSTRACT
 The aim of the study was to characterize bottled waters available for purchase in the Silesia region in relation to total mineral contents and main ion concentrations. In descriptive epidemiological design, we investigated 70 types of available for purchase bottled waters (mineral, spring and table ones), sold in glass or PET bottles. On the basis of data revealed by producers, we analyzed total mineral contents and concentrations of main cations (sodium, magnesium, calcium and potassium) and anions (hydrocarbons, sulfate, chloride and fluoride). The study group comprised of 35 mineral waters and 35 spring waters. There were no table waters available for purchase. Total mineral content in mineral waters was 1310,0 ± 814,8 mg/dm³, concentration of cations was 295,4 ± 181,2 mg/dm³ and of anions: 968,1 ± 638,5 mg/dm³. The concentrations of investigated cations were adequately: Ca 178,7 ± 107,3 mg/dm³, Mg 54,3 ± 52,7 mg/dm³, Na 53,5 ± 67,4 mg/dm³ and K 8,9 ± 9,4 mg/dm³. The contents of anions were: HCO3 930,5 ± 647,2 mg/dm³, SO4 25,9 ± 21,6 mg/dm³, Cl 11,5 ± 11,2 mg/dm³ and F 0,2 ± 0,27 mg/dm³. In relation to spring waters, total mineral content was 365,9 ± 150,8 mg/dm³ and concentrations of cations and anions were adequately: 87,9 ± 37,6 mg/dm³ and 255,1 ± 111,9 mg/dm³. The concentrations of analyzed cations were adequately: Ca 55,4 ± 19,7 mg/dm³, Mg 10,6 ± 6,9 mg/dm³, Na 20,6 ± 30,3 mg/dm³ and K 1,3± 1,7 mg/dm³. For anions the concentrations were as follows: HCO3 223,2 ± 105,8 mg/dm³, SO4 18,9 ± 19,1 mg/dm³, Cl 12,9 ± 16,5 mg/dm³ and F 0,11 ± 0,12 mg/dm³. The quantity of available for purchase mineral waters is similar to spring waters. Total mineral content is on average 4-fold higher for mineral than spring waters. The variation of investigated ions concentrations is higher for mineral than spring waters. Both mineral and spring waters differ the most in relation to Na and K concentrations, and Cl and F contents.