ABSTRACT
Background. Actions to the prevention of overweight and obesity should be first addressed to the youngest population and their parents, guardians as well as teachers. The major objectives of prevention and treatment of overweight and obesity programme should be focused on modification of nutritional habits and promotion of physical activity.
Objective. The aim of this study was to evaluate the nutritional status, intake of energy and macronutrients as well as the physical activity of students from orphanages in Krakow.
Material and methods. Study was performed in 5 orphanages located in Krakow (Poland), which were under control of Social Welfare Centre in Krakow. The study involved 153 students, 67 girls and 86 boys, aged from 7 to 20 years. Nutritional status was assessed by anthropometric measurements. The protein and total fat content in diets was measured by chemical analyses and carbohydrates were calculated by difference. Physical activity level of children and adolescents was assessed by questionnaire. 
Results. Over 80% of boys and about 90% of girls had a normal body mass. Students have spent their free time on addi¬tional physical activity from 1h 34 min/day to 5 h 12 min/day. They also have spent their free time on sedentary activities on average 4 h/day. Daily diets of students did not met recommendations for energy, carbohydrates and fats. Intake of protein was too high and exceeded the estimated average requirement even over three times. 
Conclusions. Despite the insufficient intake of fat and carbohydrates, students generally showed a proper BMI value. This suggests that excess intake of protein was used for maturation process and was additional source of energy. Reported ad¬ditional physical activity was satisfactory.

STRESZCZENIE

Wprowadzenie. Działania dotyczące zapobiegania nadwadze i otyłości powinny być kierowane głównie do dzieci, ich rodziców, opiekunów prawnych, a także do nauczycieli. Powinny one koncentrować się głównie na monitorowaniu i korygowaniu nawyków żywieniowych oraz promowaniu aktywności fizycznej.
Cel. Celem pracy była ocena stanu odżywienia, spożycia energii i makroskładników, a także aktywności fizycznej dzieci domów dziecka w Krakowie.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono w 5 domach dziecka, będących pod nadzorem Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. W badaniach wzięło udział 153 wychowanków, w tym 67 dziewczęta i 86 chłopców, w wieku od lat 7 do 20 lat. Stan odżywienia dzieci oceniano przy pomocy pomiarów antropometrycznych. W całodziennych racjach pokarmowych dzieci i młodzieży oznaczono, metodami chemicznymi, zawartość białka i tłuszczu. Ilość węglowodanów obliczono z różnicy. Poziom aktywności fizycznej u dzieci i młodzieży oceniono przy pomocy kwestionariusza.
Wyniki. Ponad 80% chłopców i ~90% dziewcząt miało prawidłową masę ciała. Czas poświęcony na dodatkową aktywność fizyczną, przez wychowanków krakowskich domów dziecka, wahał się w granicach od 1h 34 min./dobę do 5 h 12 min./dobę, czyli w pełni pokrywał zalecaną ilość, wynoszącą 1 h/dobę. Zajęcia sedenteryjne trwały średnio 4 h/dobę. W sposobie żywienia badanej młodzieży występowały błędy, polegające na niepełnym pokryciu zapotrzebowania na energię, węglowodany, tłuszcze oraz błonnik pokarmowy. Równocześnie stwierdzono nadmierne ilości biała w racjach, przekraczające wartości zalecane nawet ponad 3-krotnie.
Wnioski. Pomimo niedostatecznej ilości energii, tłuszczów i węglowodanów w racjach pokarmowych wychowanków domów dziecka, wartości wskaźnika BMI były na ogół prawidłowe. Sugeruje to, że nadmierne spożycie białka było wykorzystane do procesów wzrostu i rozwoju oraz jako dodatkowe źródło energii. Czas przeznaczony na dodatkową aktywność fizyczną przekraczał zalecany czas.