ABSTRACT
Background. The lifestyle of young boys has impact on the risks of cardiovascular diseases.
Objective. The aim of the study was to evaluate the effect of atherosclerosis risk factors determined by overweight and obesity and lifestyle, i.e.: eating habits, low physical activity and smoking cigarettes, on blood lipid profile of boys at the age of 16 to 18.
Material and Methods. The study covered 369 boys from secondary schools. They were evaluated for the supply of dietary constituents with atherogenic and protective actions, for nutritional status acc. to Cole’s criteria, the level of physical activity, and smoking cigarettes. Lipid metabolism was determined based on criteria recommended by the American National Cholesterol Education Program (NCEP). Logistic regression analysis was conducted and risk odds ratio [OR] was determined.
Results. Analyses showed the boys to be characterized by overweight (10.8%) and obesity (2.7%), and by inappropriate concentration of total cholesterol (26.5%), LDL (13.3%), HDL (21.7%) and triglycerides (41.7%). High BMI turned out to be a significant risk factor of an elevated total cholesterol concentration: [aOR]=2.27; triglycerides: [aOR]=2.35 and LDL: [aOR]=2.41. Low physical activity was found to negatively affect the concentration of LDL: [aOR]=1.88. The boys smoking cigarettes were shown to have a reduced HDL: [aOR]=1.65. The total content of fat and saturated fatty acids in diet exerted a significantly negative impact on blood lipid profile of the boys.
Conclusions. The lifestyle of the young boys was demonstrated to determine the risk of cardiovascular diseases.
Overweight and obesity, abdominal obesity in particular, were found to be a significant risk factor of disorders in their lipid metabolism.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Styl życia młodych chłopców ma wpływ na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Cel. Celem pracy była ocena wpływu czynników ryzyka miażdżycy zależnych od nadwagi i otyłości oraz stylu życia, tj.: nawyków żywieniowych, niskiej aktywności fizycznej i palenia papierosów, na profil lipidowy krwi u chłopców w wieku od 16 do 18 lat.
Materiał i metody. Badaniem objęto 369 chłopców ze szkół średnich. Zostali oni ocenieni pod kątem podaży składników diety o działaniu aterogennym i ochronnym, pod kątem stanu odżywienia według kryteriów Cole'a, poziomu aktywności fizycznej i palenia papierosów. Metabolizm lipidów określono na podstawie kryteriów zalecanych przez kryteria zalecane przez National Cholesterol Education Program (NCEP). Przeprowadzono analizę regresji logistycznej i określono iloraz ryzyka [OR].
Wyniki. Analizy wykazały, że chłopcy charakteryzują się nadwagą (10,8%) i otyłością (2,7%) oraz niewłaściwym stężeniem cholesterolu całkowitego (26,5%), LDL (13,3%), HDL (21,7%) i triglicerydów (41,7%)). Wysokie BMI okazało się istotnym czynnikiem ryzyka podwyższonego stężenia cholesterolu całkowitego: [aOR] = 2,27; triglicerydów: [aOR] = 2,35 i LDL: [aOR] = 2,41. Stwierdzono, że niska aktywność fizyczna negatywnie wpływa na stężenie LDL: [aOR] = 1,88.
Wykazano, że chłopcy palący papierosy mają obniżoną HDL: [aOR] = 1,65. Całkowita zawartość tłuszczu i nasyconych kwasów tłuszczowych w diecie wywarła znacząco negatywny wpływ na profil lipidowy krwi chłopców.
Wnioski. Wykazano, że styl życia młodych chłopców determinuje ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Stwierdzono, że nadwaga i otyłość, w szczególności otyłość brzuszna, stanowią istotny czynnik ryzyka zaburzeń metabolizmu lipidów.