STRESZCZENIE

Wprowadzenie. Indukowane niegenotoksycznymi kancerogenami (NGCs) zmiany metylacji DNA rozpatrywane są jako mechanizm ich toksycznego, w tym rakotwórczego działania. 
Cel badań. Celem podjętych badań była ocena statusu metylacji rejonu promotorowego i ekspresji genu p53 na poziomie mRNA oraz białka w wyniku oddziaływania ftalanu dibutylu (DBP). Badania zmierzały do oceny zależności pomiędzy ekspresją genu p53 a poziomem metylacji jego rejonu promotorowego. 
Materiał i metody. Samce szczurów szczepu Wistar otrzymywały DBP w dawce 1800 mg/kg m.c. x dzień-1 jednorazowo, 3-krotnie i 14-krotnie. Ocenę stopnia zmian metylacji badanych sekwencji CpG rejonu promotorowego genu p53 dokonano metodą MSRA (ang. Methylation-Sensitive Restriction Enzyme Analysis). Analizę względnego poziomu transkryptów badanego genu przeprowadzano metodą PCR w czasie rzeczywistym natomiast ocenę ekspresji genu na poziomie białka - techniką Western Blot. 
Wyniki. W wyniku oddziaływania DBP wykazano wzrost metylacji genu p53 po jednorazowym narażeniu zwierząt badanym związkiem. Nie stwierdzono bezpośredniej zależności pomiędzy poziomem ekspresji genu p53 a metylacją badanych sekwencji rejonu promotorowego genu p53. Obniżony poziom białka p53 obserwowano przez cały okres doświadczalny. 
Wnioski. Wykazano brak zależność pomiędzy poziomem ekspresji genu p53 a zmianami metylacji jego rejonu promotorowego. Obniżony poziom białka p53, był prawdopodobnie efektem represyjnego oddziaływania białka c-myc, uczestniczącego w tych samych szlakach transdukcji sygnału.

ABSTRACT
 
Background. Currently, nongenotoxic carcinogens-induced changes in DNA methylation profile are considered as mechanism of their toxicity, including carcinogenic action. 
Objective. The aim of the study was to determine the effect of dibutyl phthalate (DBP) on the methylation levels of the p53 promoter region, as well as mRNA and protein level of this gene. 
Material and method. Male Wistar rats received DBP in one, three or fourteen daily oral doses (at 24-h intervals) of 1800 mg/kg b.w. x day-1. The methylation level of c-myc gene was determined by PCR-based methylation sensitive restriction enzyme analysis (MSRA). The expression of gene was assessed by Real-Time PCR (at mRNA level) and Western blot (at protein level) analysis. 
Results. There was observed the hypermethylation of p53 promoter region after short (1 day) exposure of the animals to DBP. No correlation was found between mRNA expression and methylation level of p53 gene. The present study showed decreased level of p53 protein, during the whole period of study. 
Conclusions. No direct correlation was observed between the methylation and expression level of p53. The decreased protein level might be a consequence of the repressive effect of c-myc, which was involved in signal transduction pathways, the same as p53 protein.