ABSTRACT
Background. Properly balanced diet is especially important in the case of young athletes, as it influences not only their physical development, but also influences results obtained during trainings and competitions.
Objective. The aim of the study was to assess the choice of food products and the energy value of diets of female middleand long-distance runners, depending on the self-assessment of their nutritional habits.
Material and methods. The study was conducted in the group of 40 female middle- and long-distance runners, aged 15-25, who declared average diet (n=15, 37.5%) or outstanding diet (n=25, 62.5%). Participants conducted three-day dietary record of the consumed dishes and drunk beverages, that was based on the self-reported data. The choice of products, the energy value of diets as well as macronutrients intake were compared depending on the self-assessment of the nutritional habits.
Results. Runners declaring outstanding diet were characterized by significantly lower intake of dairy beverages, than runners declaring average diet (p=0.0459), but simultaneously, by higher intake of mushrooms (p=0.0453). No difference of energy value of diets was stated between groups of runners depending on the self-assessment of their nutritional habits. Runners declaring outstanding diet were characterized by significantly lower intake of lactose, than runners declaring average diet (p=0.0119), but simultaneously, by higher intake of cholesterol (p=0.0307).
Conclusions. The female middle- and long-distance runners analysed in the presented study do not assess the quality of their diet reliably, so they probably do not have the sufficient nutritional knowledge. There is a need to implement nutritional education among professional runners and their coaches, in order to improve the quality of diet of professional runners and, as a results maybe also to improve their sport results.

STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Prawidłowo zbilansowana dieta jest szczególnie istotna w przypadku młodych sportowców, jako że wpływa nie tylko na ich rozwój fizyczny, ale także na ich wyniki osiągane na treningach, czy zawodach.
Cel. Celem badań była analiza wyboru produktów spożywczych oraz wartości energetycznej diety młodych biegaczek średnio- i długodystansowych, w zależności od ich samooceny sposobu żywienia.
Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w grupie 40 biegaczek średnio- i długodystansowych, w wieku 15-25 lat, które deklarowały przeciętny sposób żywienia (n=15, 37,5%) lub dobry sposób żywienia (n=25, 62,5%). Uczestniczki wykonały 3-dniowe bieżące notowanie spożycia. Dobór produktów, wartość energetyczna diety oraz spożycie makroskładników zostały porównane w grupach zależnych od samooceny sposobu żywienia.
Wyniki. Biegaczki deklarujące dobry sposób żywienia charakteryzowały się istotnie niższym spożyciem napojów mlecznych, niż te deklarujące przeciętny sposób żywienia (p=0,0459), ale równocześnie charakteryzowały się wyższym spożyciem grzybów (p=0,0453). Między porównywanymi grupami zależnymi od samooceny sposobu żywienia nie obserwowano różnic wartości energetycznej diety. Biegaczki deklarujące dobry sposób żywienia charakteryzowały się istotnie niższym spożyciem laktozy, niż te deklarujące przeciętny sposób żywienia (p=0,0119), ale równocześnie charakteryzowały się wyższym spożyciem cholesterolu (p=0,0307).
Wnioski. Biegaczki średnio- i długo-dystansowe z analizowanej grupy nie oceniają jakości swojej diety w sposób rzetelny, co sugeruje, że prawdopodobnie nie mają one dostatecznej wiedzy żywieniowej. Istnieje zatem potrzeba edukacji żywieniowej wśród profesjonalnych biegaczy i ich trenerów, która miałaby na celu poprawę jakości diet tych biegaczy, co w konsekwencji może także wpłynąć na poprawę ich wyników sportowych.